Moğolların 1230 seneninde geniş bir imparatorluk alanına
ulaştıktan ardından, yüzünü Anadolu'ya dönmesiyle batı ucundaki komutanlık
vazifesini devam ettiren Baycu Noyan epey devasa başarılar gerçekleştiren
tarihimizi ve Anadolu'yu yakından ilgilendiren komutandır.
Moğolların en iyi savaşçılarının çıktığı Besud kabilesinden doğan Noyan, Cengiz Han'ın devasa komutanlarından olan Jebe' nin yeğenidir.
İlk etapta Cormagon Noyan' nın himayesi altında onun saflarında Kafkasya ilçesinde askeri faaliyetlerde yer almıştır.
Büyük başarılar sergileyen Baycu Noyan 1241 seneninde Cormagon Noyan' ın hasta olup ölmesinin sonrasında Mugan' daki Mogol birliklerinin başına getirilmiştir.
Daha ardından Anadolu'da tesir durumda tespit edilen Anadolu Selçuklularında başlayan isyanlar hasebiyle zayıflamasını fırsat bilen Baycu Noyan, 1242 seneninde Ermeni ve Gürcülerin de yer aldığı silahlı gücüyle Erzurum'a girmiş, kentte katliamlar yaparak tamamiyle tahrip edip yakıp yıkan Baycu Noyan komutasındaki Moğollar kenti terk ederek Mugan' a dönmüşlerdir.
Baycu Noyan, ardından Selçuklu hükümdarı II.Gıyaseddin Keyhüsrev komutasındaki Selçuklu silahlı gücüyle, 1243 seneninde uygulanan Kösedağ savaşında Selçukluları yenilgiye uğratmıştır.
Galibiyetinin sonrasında kendine teslim olan Sivas'a girmiş ve kenti tamamiyle yıkmıştır.
Sivas'tan ayrıldıktan ardından Azerbaycan'a döneceği sırada, Kayseri ve Erzincan gibi şehirleri alıp Azerbaycan'a dönmüştür.
Kösedağ Muhabereyi ve aldığı şehirlerin sonrasında Anadolu Selçukluları, Moğollara bağlı bir devlet meydana gelmiştir.
Baycu Noyan' nın yaptığı başarılarıyla beraber, Moğol Devletinin Orta Asya'dan, Çin'e ve Anadolu'ya kadar uzanan devasa bir hakimiyet alanına kavuşmalarıyla beraber, kendisi içerisinde idare ve ulaşım meselesi çeken bir devlet durumuna gelmiştir.
Bunun üstüne Moğol hükümdarları valileri ve komutanları, Karakum da toplanarak bir istişareye varmış ve Çin ili Kubilay'a bırakılmış, İran ve İslam toprakları ise yeni Şehzade Hülagü' ye devredilmiştir.
Hülagü, henüz ardından İlhanlılar isimiyle anılacak olan İran'a doğru silahlı gücünü toplayarak gelişmiş, amacı Bütün İslam toprakları ve orta doğudur.
Bu sırada Baycu Noyan bir süre görevden alınmış, görevden alınmasına neden olan komutan öldürülünce yeniden İran birliklerinin komutanlığına getirilmiştir.
Hülagü' nün İran ve batı bölgelerine ilerlemesiyle, orduya hakimiyet kısmı sağlamak, kışın ve yazın kullanılacak olan konaklama yeri ayarlamak için Baycu Noyan yeniden Anadolu'ya hareket etmiştir.
1245 seneninde İlk etapta Diyarbakır ve Ahlat gibi bölgelerin alınmasının sonrasında, Aksaray ele geçirilmiş, en son gözünü Anadolu Selçukluların başkenti ve kalbi olan Konya'ya dikmiş ve silahlı gücünü Konya'ya ilerletmiştir.
1256 seneninde, merhametsiz Moğol silahlı gücü Konya' yı kuşattığı sırada, halk tedirgin bir bekleyiş içerisinde beklemekteydi, kentte kalan tek Selçuklu komutanı olan Nizamettin Ali verilen bir Cuma hutbesinde kurtulmalarına değin tek yolun, halkın tüm mallarından vazgeçmesi olduğunu söyler.
Bunun üstüne Konya halkı, tüm varlıklarını Moğollara teslim etmesi için Nizamettin' e verirler, toplanan altın ve hazinelerle Baycu Noyan' a kenti serbest bırakması karşılığında toplanan hazine verilir.
Ancak Batuhan' a Konya' yı yıkacağını değin soz verildiğini söylemesi üstüne, Nizamettin Ali yanlızca Konya' nın surlarını yıkmasını ve böylelikle vermiş bulunduğu sözü adına getirmiş olacağını söylemesi üstüne, Baycu Noyan yanlızca Konya' nın dış surlarını yerlebir eder ve şehre dokunmadan geri döner.
Nizamettin Ali ile Baycu Noyan arasında kimi enteresan diyaloglar yaşanır.
Rivayete göre Nizamettin Ali hazineyi teslim etmeye geldiği zaman, Baycu Noyan' nın hanımı ona şarap ikram eder, Nizamettin Ali haram olmasından içmez, bunun üstüne Baycu Noyan' nın hanımı biz içiyoruz ya der, O da siz kafir siniz içersiniz deyince, bunun üstüne bayan biz kafir olabildiğimiz durumda sizi yeniyoruz, sizden üstünlüğümüz nedendir diye sorar, Nizamettin Ali de biz Allah'ın emirlerinden uzaklaşmaya başladık, bunun üstüne Tanrı sizi güçlendirdi der.
Baycu Noyan, Bütün silahlı gücüyle Konya' yı kuşattığı sırada enteresan bir olay gelmiştir.
Moğollardan korkan ve can tehlikesi yaşam sürdüren halk, can havliyle Hazreti Mevlana Celaleddin Rumi' nin kapısını çalmış, kuşluk zamanı haneden çıkan Hz Mevlana bütün Konya halkını arka kısmına alarak, Moğolların kuşattığı kentin surlarına çıkmış ve yüksek bir bölgede namaza durmuş, ilk etapta bu maneviyatı yüksek veliyi gören Moğol askerleri korkmuş ve panik içerisinde ok atmaya çalışmışlar, fakat bırakın ok atmayı okun yaylarını dahi gerip atamamış ve oldukları gibi kalmışlar, bunun üstüne Baycu Noyana haber gönderilerek askerlerin öylece kala kaldıkları söylenmiştir.
Baycu Noyan aldığı haber üstüne sinirlenerek okunu istemiş, okunu Hazreti Mevlana' ya doğrultarak atmış, fakat attığı oklar her seferinde geri dönmüş, attığı üçüncü okun nihayetinde ayakları kitlenmiş ve ok atmaktan vazgeçmiştir.
Daha ardından askerlerine dönüp bu kenti kuşatmaktan iyi ki vazgeçmişim, her kentte bu tür bir erkek olsa hiçbir kenti alamazdık, bu erkeğin kötülüğünden korkalım dediği rivayet edilir.
Bu vakası Hz.
Mevlana'nın kaynaklarından olan Eflaki den bilmekteyiz.
Konya' da ki kuşatmanın sonrasında, Baycu Noyan yeniden geri döner ve Hülagü' nün ilerde işini basitleştirmek için Elbistan' ı alır.
Ardından Baycu Noyan' nın İran ve Bağdat seferlerine yardımcı bulunduğu kimi tarihi kaynaklarda geçmektedir.
Ancak Baycu Noyan' nın sebep can verdiği ile ilgili net bir malumat yoktur.
İddia odur ki Halife Mustasım Billah ile saklıca yazışması neticesi hıyanet ettiği düşünülerek, Hülagü Han doğrulusunda öldürtülmüştür.
Moğollar geniş bir hakimiyet kısmı içinde kurdukları imparatorlukları için gittikleri mekanları yakıp yıkmaktan farklı bişi getirmemişlerdir.
Hakim oldukları bölgelerin ele geçirilerek ilerlemelerinde yanlızca Cengizhan tesirli olmamış, Baycu Noyan gibi becerili komutanlar vasıtası ile Moğollar bir dönem damgasını vurmuştur.
Baycu Noyan da bizim için Anadolu'da yakıp yıktığı şehirlerin tarihini silmesi ile tarihe kanla damga vurmuş komutanlardan biri meydana gelmiştir.
Çoğu tarihçiye göre Baycu Noyan, İlhanlılar devletinin kurulmasını gerçekleştiren komutan meydana gelmiştir.
Moğolların en iyi savaşçılarının çıktığı Besud kabilesinden doğan Noyan, Cengiz Han'ın devasa komutanlarından olan Jebe' nin yeğenidir.
İlk etapta Cormagon Noyan' nın himayesi altında onun saflarında Kafkasya ilçesinde askeri faaliyetlerde yer almıştır.
Büyük başarılar sergileyen Baycu Noyan 1241 seneninde Cormagon Noyan' ın hasta olup ölmesinin sonrasında Mugan' daki Mogol birliklerinin başına getirilmiştir.
Daha ardından Anadolu'da tesir durumda tespit edilen Anadolu Selçuklularında başlayan isyanlar hasebiyle zayıflamasını fırsat bilen Baycu Noyan, 1242 seneninde Ermeni ve Gürcülerin de yer aldığı silahlı gücüyle Erzurum'a girmiş, kentte katliamlar yaparak tamamiyle tahrip edip yakıp yıkan Baycu Noyan komutasındaki Moğollar kenti terk ederek Mugan' a dönmüşlerdir.
Baycu Noyan, ardından Selçuklu hükümdarı II.Gıyaseddin Keyhüsrev komutasındaki Selçuklu silahlı gücüyle, 1243 seneninde uygulanan Kösedağ savaşında Selçukluları yenilgiye uğratmıştır.
Galibiyetinin sonrasında kendine teslim olan Sivas'a girmiş ve kenti tamamiyle yıkmıştır.
Sivas'tan ayrıldıktan ardından Azerbaycan'a döneceği sırada, Kayseri ve Erzincan gibi şehirleri alıp Azerbaycan'a dönmüştür.
Kösedağ Muhabereyi ve aldığı şehirlerin sonrasında Anadolu Selçukluları, Moğollara bağlı bir devlet meydana gelmiştir.
Baycu Noyan' nın yaptığı başarılarıyla beraber, Moğol Devletinin Orta Asya'dan, Çin'e ve Anadolu'ya kadar uzanan devasa bir hakimiyet alanına kavuşmalarıyla beraber, kendisi içerisinde idare ve ulaşım meselesi çeken bir devlet durumuna gelmiştir.
Bunun üstüne Moğol hükümdarları valileri ve komutanları, Karakum da toplanarak bir istişareye varmış ve Çin ili Kubilay'a bırakılmış, İran ve İslam toprakları ise yeni Şehzade Hülagü' ye devredilmiştir.
Hülagü, henüz ardından İlhanlılar isimiyle anılacak olan İran'a doğru silahlı gücünü toplayarak gelişmiş, amacı Bütün İslam toprakları ve orta doğudur.
Bu sırada Baycu Noyan bir süre görevden alınmış, görevden alınmasına neden olan komutan öldürülünce yeniden İran birliklerinin komutanlığına getirilmiştir.
Hülagü' nün İran ve batı bölgelerine ilerlemesiyle, orduya hakimiyet kısmı sağlamak, kışın ve yazın kullanılacak olan konaklama yeri ayarlamak için Baycu Noyan yeniden Anadolu'ya hareket etmiştir.
1245 seneninde İlk etapta Diyarbakır ve Ahlat gibi bölgelerin alınmasının sonrasında, Aksaray ele geçirilmiş, en son gözünü Anadolu Selçukluların başkenti ve kalbi olan Konya'ya dikmiş ve silahlı gücünü Konya'ya ilerletmiştir.
1256 seneninde, merhametsiz Moğol silahlı gücü Konya' yı kuşattığı sırada, halk tedirgin bir bekleyiş içerisinde beklemekteydi, kentte kalan tek Selçuklu komutanı olan Nizamettin Ali verilen bir Cuma hutbesinde kurtulmalarına değin tek yolun, halkın tüm mallarından vazgeçmesi olduğunu söyler.
Bunun üstüne Konya halkı, tüm varlıklarını Moğollara teslim etmesi için Nizamettin' e verirler, toplanan altın ve hazinelerle Baycu Noyan' a kenti serbest bırakması karşılığında toplanan hazine verilir.
Ancak Batuhan' a Konya' yı yıkacağını değin soz verildiğini söylemesi üstüne, Nizamettin Ali yanlızca Konya' nın surlarını yıkmasını ve böylelikle vermiş bulunduğu sözü adına getirmiş olacağını söylemesi üstüne, Baycu Noyan yanlızca Konya' nın dış surlarını yerlebir eder ve şehre dokunmadan geri döner.
Nizamettin Ali ile Baycu Noyan arasında kimi enteresan diyaloglar yaşanır.
Rivayete göre Nizamettin Ali hazineyi teslim etmeye geldiği zaman, Baycu Noyan' nın hanımı ona şarap ikram eder, Nizamettin Ali haram olmasından içmez, bunun üstüne Baycu Noyan' nın hanımı biz içiyoruz ya der, O da siz kafir siniz içersiniz deyince, bunun üstüne bayan biz kafir olabildiğimiz durumda sizi yeniyoruz, sizden üstünlüğümüz nedendir diye sorar, Nizamettin Ali de biz Allah'ın emirlerinden uzaklaşmaya başladık, bunun üstüne Tanrı sizi güçlendirdi der.
Baycu Noyan, Bütün silahlı gücüyle Konya' yı kuşattığı sırada enteresan bir olay gelmiştir.
Moğollardan korkan ve can tehlikesi yaşam sürdüren halk, can havliyle Hazreti Mevlana Celaleddin Rumi' nin kapısını çalmış, kuşluk zamanı haneden çıkan Hz Mevlana bütün Konya halkını arka kısmına alarak, Moğolların kuşattığı kentin surlarına çıkmış ve yüksek bir bölgede namaza durmuş, ilk etapta bu maneviyatı yüksek veliyi gören Moğol askerleri korkmuş ve panik içerisinde ok atmaya çalışmışlar, fakat bırakın ok atmayı okun yaylarını dahi gerip atamamış ve oldukları gibi kalmışlar, bunun üstüne Baycu Noyana haber gönderilerek askerlerin öylece kala kaldıkları söylenmiştir.
Baycu Noyan aldığı haber üstüne sinirlenerek okunu istemiş, okunu Hazreti Mevlana' ya doğrultarak atmış, fakat attığı oklar her seferinde geri dönmüş, attığı üçüncü okun nihayetinde ayakları kitlenmiş ve ok atmaktan vazgeçmiştir.
Daha ardından askerlerine dönüp bu kenti kuşatmaktan iyi ki vazgeçmişim, her kentte bu tür bir erkek olsa hiçbir kenti alamazdık, bu erkeğin kötülüğünden korkalım dediği rivayet edilir.
Bu vakası Hz.
Mevlana'nın kaynaklarından olan Eflaki den bilmekteyiz.
Konya' da ki kuşatmanın sonrasında, Baycu Noyan yeniden geri döner ve Hülagü' nün ilerde işini basitleştirmek için Elbistan' ı alır.
Ardından Baycu Noyan' nın İran ve Bağdat seferlerine yardımcı bulunduğu kimi tarihi kaynaklarda geçmektedir.
Ancak Baycu Noyan' nın sebep can verdiği ile ilgili net bir malumat yoktur.
İddia odur ki Halife Mustasım Billah ile saklıca yazışması neticesi hıyanet ettiği düşünülerek, Hülagü Han doğrulusunda öldürtülmüştür.
Moğollar geniş bir hakimiyet kısmı içinde kurdukları imparatorlukları için gittikleri mekanları yakıp yıkmaktan farklı bişi getirmemişlerdir.
Hakim oldukları bölgelerin ele geçirilerek ilerlemelerinde yanlızca Cengizhan tesirli olmamış, Baycu Noyan gibi becerili komutanlar vasıtası ile Moğollar bir dönem damgasını vurmuştur.
Baycu Noyan da bizim için Anadolu'da yakıp yıktığı şehirlerin tarihini silmesi ile tarihe kanla damga vurmuş komutanlardan biri meydana gelmiştir.
Çoğu tarihçiye göre Baycu Noyan, İlhanlılar devletinin kurulmasını gerçekleştiren komutan meydana gelmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder